Du holde Kunst - over de liedkunst
Bewerking van een detail van het manuscript van 'An die Musik' met de woorden 'Du holde Kunst' in het handschrift van Schubert
Werner Güra, Christoph Berner, gehoord: 15 juni 2013, Schubertiade Schwarzenberg
De tweede Liederabend (merkwaardig genoeg kan een Liederabend ook ‘s middags plaatshebben) werd gegeven door Werner Güra. Als lichte tenor met een gemakkelijke hoogte had hij zekere overeenkomsten met de lyrische sopraan Ullrich. Sterker nog, ze zongen beide de Romanze uit Rosamunde, zij het dat het bij Ullrich een toegift was.
Güra’s programma verschilde verder wel van dat van Ullrich. Bij Güra geen Italiaanse Schubert-liederen en ook nauwelijks onbekende liederen. Dat was tegelijk risicovol en risicomijdend. Dat werd al duidelijk bij het eerste lied, Heidenröslein. De lichte tenor van Güra had geen enkele moeite met de melodielijn die steeds naar een g loopt, maar tegelijkertijd leek het alsof hij alleen wilde demonstreren hoe gemakkelijk hij het zong. Het bleef het een braaf liedje over een roosje waarin weinig gebeurde, terwijl het toch ook een ondeugend lied is over een ontmaagding die betaald wordt met verliefdheid. (‘Musst’ es even leiden’, leiden betekent zowel lijden als lief of aardig vinden.)
Schlaflied en Wiegenlied zijn ook qua inhoud vrij zoet, dus daar was de aanpak van Güra meer op zijn plaats. De mooie lijnen in Wiegenlied waren erg aangenaam om te horen. Ook bij Geheimes kiest Güra voor een zeer lieflijke interpretatie, die echter in strijd is met Goethes tragische liefde die de inspiratie vormt voor deze tekst en met Schuberts noten. Daarin staat Güra echter (helaas) niet alleen. Ganymed, Der Fischer, al die liederen waren heel aangenaam om naar te luisteren, maar nergens viel er inhoudelijk veel bijzonders te beluisteren. Ik begon me innerlijk al voor te bereiden op een beetje tegenvallende avond, toen Güra Dass Sie hier gewesen inzette.
Ook dit lied zong Güra vrij vlak, maar hier paste dat volkomen in de bijna atonale moderne geheimzinnigheid ervan. Schubert worstelde lang met de harmonieleer en nam daarom vlak voor zijn dood nog lessen. We mogen we blij zijn dat hij die lessen niet eerder genomen heeft, want juist het niet opvolgen van de indertijd geldende regels maakt Schubert zo interessant. In Dass sie hier gewesen (op tekst van Rückert) wordt dat het meest duidelijk van al zijn composities. Het wordt zelden uitgevoerd, wat heel jammer is. Des te prettiger was het om Güra het lied hier zo goed te horen vertolken.
Het leek alsof hij daarmee uit de sfeer van de slaapliedjes en roosjes was gewekt. Hij besloot het gedeelte voor de pauze met drie snelle liederen, die hij met zijn lichte wendbare stem extra snel zong: Bei dir allein, op tekst van Seidl, Der Schiffer en weer iets minder bekende Wilkommen und Abscheid. Bij Der Schiffer ontbrak hier en daar het mannelijk in de lagere tonen (die van een männliche Brust verhalen), maar ach, je kunt niet alles hebben. (Je vraagt je af of hij het niet beter geweest zou zijn het te transponeren.) Bij Wilkommen und Abscheid vergat Güta de eerste keer voor ‘welch’ te ademen zodat die g er niet goed uitkwam, maar gelukkig maakte hij die fout bij de tweede keer goed.
In de pauze vroeg ik me af hoe het verder zou gaan? Zou Güra terugkeren naar het vlakke van de eerste liederen of de hartstochtelijk lijn voortzetten?
Schubertiade: Werner Güra, Christoph Berner
(Deutsche Übersetzung folgt)
Werner Güra (r) en Christoph Berner, foto: Schubertiade
In Der Wanderer (D493, Ich komme vom Gebirge her) bleek Güra in het immer wo zoals verwacht heel fraai te kunnen zingen. Ook verder was dit een goede uitvoering, met een overtuigende interpretatie. De lage e aan het eind zong hij uiteraard niet, zodat het Glück niets spookachtigs kreeg. Het zou echter onterecht zijn zoiets een lichte tenor te verwijten, waar de meeste baritons ons die noot ook onthouden. (Christoph Prégardien is een van de weinigen die dat wel kunnen.)
De liederen daarna zingt Güra allemaal erg goed. Soms is het nog steeds weinig origineel, maar steeds vaker drukt hij zijn eigen stempel erop. Vooral Der Winterabend en Herbst vielen in gunstige zin op. Wel wordt duidelijk dat Güra het meest in zijn element bij liederen met vloeiende melodielijnen en hoge passages. De Rosamunde-Romanze zingt hij dan ook erg fraai. Mooier dan Ullrich? Dat is waarschijnlijk een kwestie van smaak, dus daar laat ik me hier niet over uit.
Nachtstück (de titel is de Duitse pendant van een nocturne) was het laatste lied op Güra’s programma. Hier wist hij maximaal gebruik te maken van de dynamiek die hem ter beschikking stond. Het allem in Von allem wist hij fraai te variëren, de forti werkten erg goed maar hier ging hij nog verder in zijn pianissimi vooral in het allerlaagste geneigt, wat het toch al ontroerende lied een extra lading gaf. Het publiek vond dat kennelijk ook wacht en wachtte lang alvorens het een royaal applaus uitdeelde.
In de toegaven versterkte Güra de indruk van daarvoor nog. Het tweede balde in Wanderers Nachlied II bijvoorbeeld was uiterst fraai en ontroerend. In An den Mond (Schubert schreef er drie, waarvan twee op dezelfde tekst van Goethe; hier gaat het om de tweede versie daarvan, D 296) liet hij het maanlicht fraai stralen en de verschillend strofen en loopjes naar de g deed hij met veel afwisseling. Hij kreeg een lang en verdiend applaus.
(Dré de Man)
(Meer over Güra vindt u hier en later hier op deze site.)
Gebruikt u Google Chrome? Vink dan in instellingen (eerst klikken op drie streepjes helemaal rechts) netwerkacties voorspellen om de laadprestaties van pagina's te verbeteren uit, anders ziet u oude pagina's, niet alleen op deze site trouwens :(
Terug naar de actuele beginpagina
Over deze site
Schubertiade 2013
Kelly God: freudsam und leidsam
Angelika Kirchschlager subtiel en
temperamentvol
Hoog niveau bij International Student LiedDuo Competition
Vijftig tinten goud:
Händel-aria's door Kirchschlager
Authentieke Frauenliebe und -leben
Hugo Wolf en de Vrienden van het Lied
Winterreise Christoph Prégardien 10/2/2013 Amsterdam
Interview Christoph Prégardien
Onderkoelde dramatiek en 'heiteres Behagen' bij Persson
Vuurwerk bij Nieuwjaarsconcert IVC
Finleys onterechte angst voor Die schöne Müllerin
foto: Nikolaus Karlinsky
Interview Kirchschlager Duits/Deutsch
Interview Kirchschlager wörtlich Duits/Deutsch
Nederlands & English volgt/follows
Kirchschlagers 'bess'res ich'(recensie)
Mojca Erdmann:
Meine Ruh' ist hin
(recensie)
Robert Holl & Rudolph Janssen:
Im Lied das tiefe Leid
(recensie)
foto: Marco Borgreve
Aan het einde van de dromen (recensie)
Interview Angelika Kirchschlager Nederlands / Interview Peter Schreier / Wolfgang Holzmaier over Fritz Wunderlich
De kwellingen van Bostridge (recensie)
Verslag masterclasses Meinard Kraak en Peter Schreier en recital Miricioiu/Leiferkus
Verslag masterclass Nelly Miricioiu
Wunderlich's fair Maids / De drie schöne Müllerinnen van Wunderlich (Engels)
Ade, ich geh nach Haus
(acht tenoren sturen de schöne Müllerin naar huis)
Over het Duitse van de Romantiek
Pictures IVC 2012: 1, 2, 3, 4, 5
Links:
http://www.schubert.nl/
www.vvhl.nl
http://www.hampsong.org/
http://www.internationalvocalcompetition.com/nl
Over Du holde Kunst:
Du holde Kunst is een nieuwe site over de liedkunst, vocalisten en aanverwante zaken. Hij is voortgekomen uit een concertaankondiging van dezelfde naam. De inhoud varieert van verklarende teksten tot recensies en aankondiging van concerten. Op dit moment is het nog een privé-initiatief van Dré de Man, maar er zijn besprekingen met andere medewerkers en organisaties gaande. Copyright alle teksten en foto's, tenzij anders vermeld: Dré de Man. Aankondigingen en dergelijke graag naar dre@duholdekunst.com
Concertrecensies - CD-recensies - Masterclassbesprekingen - Interviews - Concertagenda - Masterclassagenda - Audio, HiFi en gadgets - Componisten - Werken - Links - Over de liedkunst - Over het Duitse van de romantiek - Over romantiek en ironie - Over deze site - Reizen en cursussen - Zangers - Pianisten - Zangdocenten
(Dit menu wordt in de loop van de komende weken geheel functioneel, ook de rechterkolom wordt aangepast)
Du holde Kunst is een nieuwe site over de liedkunst, vocalisten en aanverwante zaken. Op dit moment is het nog een privé-initiatief van Dré de Man maar besprekingen met partners zijn in een vergevorderd stadium. Concertaankondigingen, medelingen en advertentieverzoeken en dergelijke graag naar dre@duholdekunst.com